Welkom op de website van het Beschermcomité SOS Stadspark–Protect Antwerp’s Historic City Park. Contact email: bescherm.stadspark@gmail.com

 

UPDATE:

Deze blog was actief in 2008-2009 toen het historische Antwerpse Stadspark door nagenoeg volledige heraanleg bedreigd werd.  Toen ik in 2008 in de media las dat men het Stadspark ingrijpend wilde veranderen  zonder rekening te houden met de historische erfgoedwaarde ervan, startte ik een blog, schreef open brieven, en woonde alle info bijeenkomsten over de geplande heraanleg bij.   In 2008 werd ik voor het eerst geinterviewd door Knack over deze acties voor het behoud van het historisch Stadspark: beter onderhoud van het park ja, maar geen ingrijpende wijziging die geen respect toont voor het historisch ontwerp door befaamd landschapsarchitect Eduard Keilig wiens concept gebaseerd is op de romantische Engelse landschapstuin.  In de oorspronkelijke info sessies van het stadsbestuur werd er gespeculeerd over het verkleinen van de vijver, het rooien van (gezonde) bomen, het weghalen van standbeelden, en scheen men geen oog te hebben voor de pracht van het huidige park, dat eigenlijk aan beter onderhoud maar geen ingrijpende verandering van het historisch ontwerp toe was.   Door het onderwerp voortdurend in de pers te houden en met steun van de mensen en groepen die mijn petities, open brieven en acties voor het Stadspark tekenden of bijwoonden, kon ik genoeg publieke verontwaardiging genereren zodat de geplande ingrijpende verandering van het parkzicht uiteindelijk niet door ging. Uiteindelijk werd het Stadspark in 2009 door de minister als beschermd erfgoed erkend.

Aan alle burgers die zich voor met verdwijnen bedreigde natuur of ander erfgoed willen inzetten, wil ik de raad geven: start vroegtijdig met uw actie en start een gratis blog.

Met vriendelijke groeten en dank voor uw steun,

Bea Hanssen

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

Oudere berichten:

FANTASTISCH NIEUWS!

Prominent Antwerps modeontwerper Dries van Noten hekelt het beleid erfgoed in Antwerpen in een speech die hij gaf nav een prijsuitreiking van Voka, Kamer van Koophandel:

“De gelauwerde zelf (Dries van Noten) uitte in zijn speech vooral zijn bezorgdheid over de toekomst van Antwerpen: ‘Aan buitenlandse journalisten leg ik uit dat ik een fiere Antwerpenaar ben, maar ook een bezorgde. Bezorgd om wat gebeurt met de stad, met ons erfgoed, met de charme en authenticiteit. Ik heb niets tegen vernieuwing, integendeel, maar veel karakter verdwijnt om vervangen te worden door oppervlakkige spektakelarchitectuur. Er zou bijvoorbeeld meer respect kunnen zijn voor de 19de- en 20ste-eeuwse meesterwerken zoals het stadspark, het museum Smidt van Gelder, Huize Herbosch, het goederenstation Noord, of ook kleine dingen zoals mooie bestrating of onze winkelpuien…. Bij het ontwerpen van mijn collecties werk ik altijd met veel respect voor het verleden, niet uit nostalgie, maar duidelijk met de toekomst voor ogen. Het zou fijn zijn te zien dat Antwerpen zijn charme behoudt, en dat we er trots op kunnen blijven.’

http://www.nieuwsblad.be/Article/Detail.aspx?articleID=TO2AB9MM&utm_source=newsletter&utm_medium=text&utm_campaign=regionewsletters&utm_content=regio_artikel

Bent u ook bezorgd over de toekomst van het Stadspark en wil u ons steunen? Dat kan door de petitie voor het Stadspark te tekenen en die ook te emailen aan uw eigen vriendenkring:

http://www.ipetitions.com/petition/stadspar/index.html

SOS ALBERTPARK EN HARMONIEPARK: lees onze analyse over andere bedreigde historische parken van Antwerpen  hier:

http://beschermcultureelerfgoedantwerpen.wordpress.com/het-harmoniepark/

Omdat niet enkel het Stadspark en Harmoniepark bedreigd zijn, maar ook heel wat historische erfgoedgebouwen en sites, zijn we met een tweede blog gestart waar we ook de alarmklok luiden. U leest er meer over de heraanleg van de Scheldekaaien:

http://beschermcultureelerfgoedantwerpen.wordpress.com/scheldekaaien/

 En op deze nieuwe website vindt u ook onze petitie voor het Steen:

http://www.ipetitions.com/petition/Steen/index.html

Heel hartelijk bedankt alvast, want alle handtekeningen helpen.

********************************************************

Het is nog steeds wachten op de bescherming van het Antwerps Stadspark. Eerder dit jaar verschenen berichten dat het Stadspark zal beschermd worden, maar de Open Oproep voor de door het stadsbestuur beoogde heraanleg van het Stadspark werd niet aangepast. Het Beschermcomité was ook gealarmeerd door de berichtgeving van Gazet van Antwerpen en de Antwerpse nieuwszender ATV n.a.v. de geplande bescherming van het Stadspark. Beide nieuwsorganen, vooral ATV, benadrukten uitdrukkelijk dat het slechts de bedoeling was DELEN van het Stadspark te beschermen en dat die gedeeltelijke bescherming de geplande heraanleg niet in de weg staat.  Hieruit leiden we af dat er mogelijk nog pogingen ondernomen zullen worden, door de “voorvechters” van de geplande heraanleg, om het Stadspark zoveel mogelijk te veranderen en dit klassieke flaneerpark aan zogezegde meer “hedendaagse” behoeftes (waaronder meer sport) aan te passen.  Door het Stadspark “hedendaags” te maken wordt het authentieke historische parkbeeld bedreigd. Het beschermcomité wil dat het Stadspark gerestaureerd en opgeknapt wordt, maar niet weggerenoveerd.

Wat precies veranderd zal worden aan het Stadspark gebeurt in een fase van onderhandelingen en in samenspraak met de beheerders van het park, t.t.z., het Stadsbestuur.  Ook hier knelt mogelijk het schoentje, want zoals u in het lange artikel “Sloopwoede in Antwerpen” (in de Knack van 11/02/09) kan lezen, loopt er mogelijk wat mis met de manier waarop het Stadsbestuur bij beslissingen over cultureel erfgoed de “inspraak” van burgers organizeert  Daarom wil het Beschermcomité proberen mee als onderhandelingspartner aan tafel te zitten. En daarvoor precies hebben we de steun van u allen in de vorm van handtekeningen op onze petitie nodig. Want met die handtekeningen willen we aantonen dat we geen klein clubje zijn, maar dat we een grote groep bezorgde burgers vertegenwoordigen en dat men met onze eisen bij de onderhandelingen zal moeten rekening houden.
Ook andere historische parken in het Antwerpse zijn met verdwijning bedreigd. De parkpolitiek van het Stadsbestuur ten aanzien van de historische parken van Antwerpen is en blijft alarmerend. Het Beschermcomité kreeg plannen van “het stad” voor de heraanleg en “modernizering” van de historische Albert-en Harmonieparken, die het ergste voor deze historische parken doen vrezen. Vooral voor het Albertpark, dat niet beschermd is. We bespreken deze “aanslag” op onze Antwerpse historische parken en tuinen op onze gloednieuwe website, SOS Cultureel Erfgoed van Antwerpen, die ook een lans breekt voor het Steen:

http://beschermcultureelerfgoedantwerpen.wordpress.com/het-harmoniepark/
http://beschermcultureelerfgoedantwerpen.wordpress.com/

Problemen met de “Open Oproep” voor het Stadspark. Email adres: bescherm.stadspark@gmail.com

VERS VAN DE PERS: lees het artikel “Afbraak in Antwerpen” in de Knackk, dat uitgebreid over het Stadspark gaat. Zeer korte versie online hier

http://www.knack.be/nieuws/belgie/de-slooplijst-van–t-stad/site72-section24-article29266.html?&redir=www

HERAANLEG  STADSPARK  ANTWERPEN- Bekijk hier een You Tube filmpje  (Stampmedia) met reacties van parkgebruikers!

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

 UIT DE “OPEN OPROEP STADSPARK ANTWERPEN” (VOOR ARCHITECTEN) UITGESCHREVEN DOOR DE VLAAMSE BOUWMEESTER, EEN ADVERTENTIE DIE AL OP 9 JANUARI 2009 VERSCHEEN BLIJKT DAT HET NIET ECHT DE BEDOELING IS VAN HET STADSBESTUUR OM HE TSTADSPARK TE RESTAUREREN:

 “De plaats waar zich nu het stadspark bevindt heeft een vrij belangrijke rol gespeeld in het Antwerps verleden. Zijn driehoekige vorm ontleent het park aan de oorspronkelijke vorm van het lunet Herentals, een vooruitgeschoven militaire vestiging in de verdedigingswal rond Antwerpen. Het oorspronkelijke parkontwerp is van de hand van F. E. Keilig ( 1827 – 1895), en werd gerealiseerd in 1867 – 1869.
Dit park, oorspronkelijk samen met de Leien een onderdeel van een stedenbouwkundig uitbreidingsplan van Antwerpen en hoofdzakelijk bedoeld om te flaneren, is ondertussen een belangrijke binnenstedelijke groene ruimte geworden en is in heel de stad Antwerpen een begrip. Het parkgebruik is geëvolueerd van flaneren naar sport en spel, van passief toekijken naar actieve beleving  De huidige parkaanleg is echter nog steeds terug te brengen op de originele tekening van Keilig en is in die zin niet mee geëvolueerd, waardoor dit park de hedendaagse behoeften slechts gedeeltelijk of zelfs niet kan invullen.
De stad Antwerpen wenst voor het stadspark een ambitieuze visie te ontwikkelen die vertaald wordt in een parkontwerp. Dit ontwerp moet een antwoord bieden op de gewijzigde behoefte aan gebruik van de openbare groene ruimte in een erg dicht bebouwd stedelijk gebied. Dit ontwerp heeft respect voor de historische achtergrond van de ruimte en het oorspronkelijk ontwerp, maar vult op een verfijnde hedendaagse manier de wensen van de parkgebruiker in. Stad Antwerpen wenst dat het nieuwe stadspark een ruimte is waar diverse individuele of gegroepeerde parkgebruikers de mogelijkheid hebben om een brede waaier aan passieve en actieve recreatieve mogelijkheden in een groene parkomgeving te beleven. Het nieuwe park vertrekt hiervoor vanuit het historische parkontwerp, maar Stad Antwerpen heeft tevens de ambitie om dit project voorbeeldstellend te laten zijn voor de manier waarop historisch parkerfgoed een nieuwe, uitgebreide en hedendaagse functie  kan vervullen in het stedelijk weefsel.”

Volledige tekst “Open Oproep” van de Stad Antwerpen http://www.vlaams-bouwmeester.be/renderers/open_oproepen/render_openoproep.aspx?fa8690c8-4ece-4970-aa85-ed5b79cf1d30

DE “STRIJD OM HET STADSPARK” gaat verder en het BESCHERMCOMITE blijft waakzaam. Nieuw “strijdpunt”: wat bedoelt het stadsbestuur precies met de “historische waarde” van het Stadspark?

“Aan historisch karakter Stadspark wordt niet geraakt” stond er op zaterdag, 17 januari, in verscheidene kranten, de Morgen, de Standaard, Het Laatste Nieuws, te lezen.  Deze uitspraak komt van het Antwerps stadsbestuur.  Het beschermcomité is verheugd te zien dat het stadsbestuur het historische karakter van het Stadspark nu zo sterk benadrukt.  Het is daarbij evenwel de vraag hoe dat “historisch karakter” van het Stadspark zal verstaan en gedefinieerd worden.  Bovendien stellen we ook vast dat  de enquete, die als één van de belangrijkste instrumenten bij de inspraak gebruikt wordt, nog steeds vragen stelt die niet schijnen te stroken met het behoud van de historische aanleg van het Stadspark uit 1869.  Meer info over de vragen in de enquete vindt u hier en ook hier.  Onze klacht betreffende de enquete en het probleem inspraak werd door meer dan 170 personen en organizaties getekend.  Op de persconferentie van vrijdag 16 januari werd ook meegedeeld dat de deadline voor de enquete tot 31 janauri verlengd is, dus doet u zeker mee, en vertel het stadsbestuur hoe belangrijk u dat “historisch karakter” van ons Stadspark wel vindt.

Op de site van de VRT, de redactie, staat een toch wel iets ander bericht te lezen dan in de krantenartikels van het persbureau Belga en  Kris Goossenaerts . Op de website van de VRT staat namelijk volgende zin: “Het schepencollege wil de toekomstige ontwerper zoveel mogelijk vrijheid geven.”  Zoveel mogelijk vrijheid voor de nieuwe ontwerper en de conservatie/restauratie van het historisch Stadspark uit 1869 lijken toch twee mogelijk tegenstrijdige optieken te zijn.  Op de persconferentie van vrijdag, 16 februari, kwam het antwoord “dat er nog niets beslist is” en dat we allen “open” moesten zijn: de “open visie” en de creativiteit naar de ontwerper en het Stadspark toe werden beklemtoond.   Het beschermcomité zou deze vragen niet hebben, als er niet de enquete van het stadsbestuur was, waarin tal van vragen staan die o.i. in strijd zijn met het behoud van het historische karakter van het Stadspark. En er is ook de volgende vraag, 11 (b): Moet er ruimte zijn in het Stadspark voor “sportieve recreatie (voetbal, basket, joggen/lopen…).” (Zoals we in onze klachtenbrief opmerkten, wie hier als jogger/loper ja op antwoordt, keurt meteen ook impliciet nieuwe ruimte voor voetbal of basket goed).    Het is natuurlijk niet gezegd dat het stadsbestuur een basketbal veld wil (voor niet georganizeerde sportieve recreatie), want er is “nog niets beslist”, maar het is niettemin niet duidelijk waarom deze opties dan in de enquete staan.

En in GVA wordt gesuggereerd dat alles nog allerlei kanten opkan en dat het stadsbestuur eerst een onderzoek wil “naar de historische waarde van het park:”

““Maar voor we deze open oproep doen, moeten we weten in welke richting we met het park uit willen”, zegt Ludo Van Campenhout (Open Vld), schepen van Stadsontwikkeling. “Daarvoor is een projectdefinitie nodig. We kijken daarbij naar de resultaten van het onderzoek naar de historische waarde van het park. Ook de gebruikers en de bewoners krijgen de mogelijkheid om hun mening te geven. We houden de mogelijkheid open om het Stadspark uit te breiden. Op dit moment sluiten we dus niets uit. Er is ook nog niets beslist.”

Er is “nog niets beslist,” en blijkbaar ook niet over de “historische waarde van het Stadspark”? Het beschermcomité neemt een heel ander standpunt in: het beschermcomité beseft dat het prachtige Stadspark uit 1869, ontworpen door Eduard Keilig, een intrinsiek historische erfgoed waarde voor Antwerpen en het Vlaams Gewest heeft en eigenlijk al lang beschermd monument zou moeten zijn, zoals Central Park in NYC, en zoals ettelijke andere grootstedelijke stadsparken. Het Stadspark is geen doodgewoon buurt- of wijkparkje, maar een 19de eeuws grootstedelijk park in Engelse landschapsstijl dat aan restauratie en renovatie toe is. Nu nog het stadsbestuur hiervan overtuigen!

  °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

CORRECTIE BERICHTGEVING DE STANDAARD/NIEUWSBLAD, van 17 januari, 09.  In De Standaard/het Nieuwsblad van vandaag stelt journalist Kris Goossenaerts het volgende (in een artkel getiteld “Er is nog helemaal geen plan voor het Stadspark?,” dat de reacties van burgemeester Patrick Janssens en Schepen van Ruimtelijke Ordening en Stadsontwikkeling, Ludo van Campenhout belicht): 

 “Dat het stadsbestuur het historisch karakter bevestigt van het Stadspark, ‘scoorde’ alvast bij SOS Red het Stadspark. ‘Natuurlijk zijn we tevreden. We dachten dat de stad er grote sportterreinen wilde aanleggen, maar dat berust dus op een misverstand. Dat ligt aan de media die dat zo voorgesteld hebben’, reageerde actievoerster Bea Hanssen achteraf, waarbij ze haar handen in onschuld wast. Voor alle duidelijkheid: het was dan wel SOS Red het Stadspark dat steeds een verkeerde voorstelling van zaken gaf, niettegenstaande verschillende ontkenningen van het stadsbestuur.” 

Rechtzetting door Bea Hanssen: “Ten eerste heb ik mijnheer Goossenaerts gisteren niet gezegd dat ‘wij dachten dat de stad er grote sportterreinen wilde aanleggen.’  Dit is geen letterlijk citaat van wat ik zei. Ten tweede is het inderdaad de pers die in november 2008 voortdurend de link legde tussen het Stadspark en sport zoals in volgend artikel van HLN:

“Antwerpen zoekt ontwerper voor heraanleg stadspark

De Stad Antwerpen gaat op zoek naar een ontwerper voor de heraanleg van het stadspark. Dat gebeurt via een Open Oproep-procedure van de Vlaamse Bouwmeester. Die procedure start in januari 2009 en moet afgerond zijn tegen oktober van dat jaar. De herinrichting zelf zal ten vroegste van start gaan in 2012. De stad trok een budget van 2.480.000 euro uit voor het project.

Vraag naar sportruimtes
Het stadspark bestaat in 2009 140 jaar. Al die tijd veranderde er zo goed als niets aan het ontwerp van de toenmalige architect Frederic Keilig. Toch vindt het Antwerpse stadsbestuur dat de groene long tegenwoordig niet meer volledig voldoet aan de behoeften van de bezoekers. Er is bijvoorbeeld veel vraag naar ruimtes waar gesport kan worden. Het nieuwe ontwerp moet volgens de stad het oude respecteren, en tegelijkertijd aangepast zijn aan de moderne tijd. Ze gaat daarom ook de bewoners van het gebied rond het park betrekken en hen vragen wat zij graag veranderd zouden willen zien. Aan de nieuwe ontwerper zal worden gevraagd om rekening te houden met die bemerkingen. (belga/vsv) “ (HLN, november 2008)

Ten derde, verwijst het comité naar de internet enquete, die nog steeds tal van vragen stelt die niet schijnen te stroken met het behoud van de historische aanleg van het Stadspark uit 1869.  Een uitgebreide analyse van die enquete, alsmede een klacht die door meer dan 170 personen en organizaties getekend werd, vindt u hier.

  °°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

Zoals reeds bericht in de media, is het stadsbestuur van plan het historische Stadspark van Antwerpen, aangelegd in 1869 door befaamd toparchitect Eduard Keilig, te laten omstylen tot een “hedendaags park” (met historische relicten) tegen een kostenplaatje van  maar liefst 2,5 miljoen euro. Dat terwijl ons Stadspark, zoals de parken van London, Parijs, Berlijn of New York, al lang beschermd monument had moeten zijn. Het beschermcomité wenst niet dat het Stadspark mogelijk “wegvernieuwd” zou worden door een “toparchitect,” zoals al met het historische Astridplein gebeurde. Ter verduidelijking: wij zijn niet tegen het opknappen van het Stadspark, wel zien wij de “heraanleg” van het Stadspark niet zitten, omdat er niets mis is met de oorspronkelijke prachtige aanleg van het Stadspark uit 1869, dat ontworpen werd door toparchitect Eduard Keilig. Voor ons is er een duidelijk verschil tussen, enerzijds, het woord “heraanleg,” gebruikt door het stadsbestuur, en, anderzijds, het onderhoud, de renovatie, restauratie en betere beveiliging van het historisch Stadspark die het beschermcomité wenst. 

BEKNOPTE VERSIE DOELSTELLINGEN VAN HET BESCHERMCOMITE:
De belangrijkste doelstellingen van het comité zijn:1. de bescherming en erkenning van het Stadspark  als cultureel erfgoed; restauratie van dit prachtige park dat als flaneerpark in Engelse landschapsstijl in 1869 werd aangelegd, en dus geen mogelijk “wegvernieuwen” van het park, dat volgens het Antwerps stadsbestuur “hedendaags” en open voor nog meer sport zou moeten worden. Het vrij kleine Stadspark (14 ha. klein) voldoet nu al aan de sportwensen van heel wat actieve parkgebruikers (joggen, lopen, skaten enz), en nog meer sport zou het passieve parkgebruik (rust, stilte, kuieren, genieten van de romantische natuur en meer dan 35 boomsoorten) in het gedrang brengen. Er is ook geen plaats voor vlakke sportvelden of vlakke (evenementen) gazons, zonder dat hiervoor bestaande aanplantingen, glooiingen of delen van de vijver worden weggehaald, waardoor dan weer het design van dit prachtige park uit 1869 zou worden aangetast. Antwerpen moet steden als Gent, Brugge, Parijs, London, New York, Berlijn, enz. volgen waar historische 19de eeuwse parken wel als belangrijk erkend en onderhouden worden.  Het beschermcomité is noch tegen sport, noch tegen stadsvernieuwing, maar niet ten koste van belangrijk cultureel erfgoed.2. geen nodeloze uitgave van een enorme som geld (2,5 miljoen euro) voor een “heraanleg” en een nieuwe “topontwerper” terwijl het Stadspark zelf door een belangrijk 19de eeuws topontwerper (Eduard Keilig) aangelegd werd.  Wij wensen niet dat het historische Stadspark, zoals het volledig heraangelegde historische Astridplein, mogelijk ingrijpend veranderd of heringericht zou worden.3. geen rooien van gezonde bomen of struiken om het park “open” en “doorzichtig” te maken, zoals al bij het historische Kielpark gebeurde dat tot sportpark werd omgedoopt; betere beveiliging niet door rooien maar door hekken, bewaking, sluitingsuur, zoals in Parijs en in ander Europese grootsteden;

4. beter park- en groenbeleid van stadsbestuur: deze 2,5 miljoen euro zou (naast restauratie, beveiliging en opknap Stadspark) ook besteed worden kunnen voor de aanleg van broodnodige nieuwe parken en groene zones in en nabij de binnenstad.

5. wij wensen échte inspraak bij belangrijke beslissingen van het stadsbestuur die ons aller cultureel erfgoed betreffen, voorafgaande aan de besluitvorming en niet achteraf.  Pas nadat het stadsbestuur al in november besloot het Stadspark “heraan te leggen,” mogen de Antwerpenaars een beetje “meedenken” over de “toekomst” van het park, terwijl die toekomst al ten dele werd vastgelegd in het collegebesluit van november 2008! Het stadsbestuur, bijvoorbeeld, stelt nooit de vraag of de Antwerpenaars voor of tegen de geplande “heraanleg” van het Stadspark zijn, maar gaat ervan uit dat het park “heraangelegd” zal worden, een woord dat voor ons een fundamenteel andere betekenis heeft dan de restauratie, renovatie, opknap en betere beveiliging die wij wensen. Heraanleg doet een ingrijpende verandering van het Stadspark vermoeden en getuigt voor ons niet van inzicht in het historische belang van dit stukje 19de eeuws Antwerps cultureel erfgoed, dat nooit meer terugkomt eens het ingrijpend veranderd of “wegvernieuwd” wordt. Er zijn ook voldoende indicaties dat er geen draagvlak voor de heraanleg van het Stadspark is bij de Antwerpse bevolking. In een recente internet enquete van GVA vond bijna 85 procent van de deelnemers dat het Stadspark een historische site is waar zo weinig mogelijk aan veranderd mag worden.

ALS U VERDERE ACHTERGROND WENST OVER WAT ER AAN DE HAND IS MET HET STADSPARK, BEKIJK DAN DEZE LINKS:

Voor meer info over de doelstellingen van het beschermcomité voor het Stadspark, klik dan op deze nieuwe link. Voor meer info over het historische Stadspark zelf, kan u hier terecht.  Persberichten over het Stadspark en het beschermcomité vindt u hier.  Onze analyse van de recente “Antwerpenaar,” het gratis krantje van het stadsbestuur, is hier te lezen. Foto’s van o.a. het Kielpark (gerooide bomen), Stadspark en Park Spoor Noord kan u hier bekijken.
 
 
Vers van de pers: Beschermcomité en Stadspark artikel in de Knack van 24/12

VERS VAN DE PERS: OPEN BRIEF ACADEMICI EN ACTIEVOERDERS AAN BURGEMEESTER JANSSENS EN COLLEGE VAN SCHEPENEN:

Lees de Open Brief in GVA

ATV CLIP OVER HET STADSPARK en de geplande heraanleg:

http://www.atv.be/v3/newsdetail.aspx?mid=&id=11063

 Krantenartikel Nieuwsblad

http://webnieuws3.nieuwsblad.be/Article/Detail.aspx?ArticleID=QL24OIGK

  

Den Antwerpenaar van 01/01/09: stadsbestuur promoot “open” parken met weinig bomen

Vers van de pers: Den Antwerpenaar van 1/1/09: ANTWERPS STADSBESTUUR PROMOOT PARKEN MET WEINIG BOMEN: STADSPARK (Kielpark, mogelijk andere parken) NU MEER DAN OOIT BEDREIGD. 

http://www.antwerpen.be/docs/Stad/Bedrijven/Marketing_en_communicatie/MC_Com/DenAntwerpenaar/2009/Jan1/20090101_DA_p10_130kB.pdf
Wie de Antwerpenaar van 1 januari gelezen heeft (getiteld: “Het jaar dat ‘t stad het park heruitvond”), weet nu wat we op deze website al een tijdje stelden: het Antwerps stadsbestuur is voorstander van “open” (sport)parken met weinig bomen en stelt in den Antwerpenaar onomwonden dat dit concept van park (model Sportpark Spoor Noord) meer en meer zal opduiken in Antwerpen.  Geen echt probleem als het stadsbestuur hiermee nieuwe parken zou viseren, maar spijtig genoeg lijkt het stadsbestuur ook van plan om dit concept “open (sport)park met weinig of geen bomen” op onze historische parken toe te passen, zoals het Stadspark.  Het Kielpark (officieel al omgedoopt tot Sportpark Willem Eekelers) werd een tijd geleden al onder handen genomen, want er werden heel wat gezonde majestueuze bomen gerooid, tot ongenoegen van de omwonenden, wier mening vooraf niet gevraagd werd.  Nu is dus het Stadspark aan de beurt. 

Leest u zelf de plannen van het stadsbestuur in “Den Antwerpenaar” en let er vooral weer op hoe klassieke parken (zoals ons historisch Stadspark), “met bomen en lanen” waar men kan “kuieren”, indirekt als een beetje “oudbollig” en “achterhaald” worden voorgesteld.  (Deze strategie komt ook voor in een artikel van een Gazet van Antwerpen journalist, dat we in deze post bespreken en waar we stellen dat  eigenlijk het op een niet verantwoorde wijze met cultureel erfgoed omgaan hopeloos achterhaald en oudbollig is…). Hier dus het stukje uit den Antwerpenaar:

“Het nieuwe park (Park Spoor Noord)  is dus geen klassieke kuier- en kijkplek met bomen en lanen, maar een grote, open tuin. Het is een nieuw type park dat de komende jaren ook elders in Antwerpen zal opduiken. Zo wordt het Kielpark een gevarieerde parktuin voor wandelaars, fietsers, basketters en skeelers. Senioren en moeders-met-buggy kunnen er een bank vinden of gewoon iets gaan drinken. Het Stadspark krijgt binnenkort na 140 jaar een nieuw ontwerp als parktuin voor omwonenden.”  (Den Antwerpnaar, 1/1/2009)

Het Sportpark Spoor Noord, bestaande uit voor sport bedoelde grasvlaktes met weinig vegetatie en bijna geen bomen, moet hier als model dienen voor wat er te gebeuren staat met andere parken in Antwerpen. Den Antwerpenaar gebruikt  daarbij het populaire nieuwe Sportpark Spoor Noord– dat terecht (dat vindt ons beschermcomité ook) een noodzakelijke groene verrijking van Antwerpen is– om sympathie te wekken voor de minder fraaie plannen die men mogelijk in petto heeft voor het historische Stadspark. (Nota bene: volgens een bron zou ook het Rivierenhof, dat beheerd wordt door de provincie Antwerpen, mogelijk in toekomst omgestyled worden, met behoud van “historische elementen.”  We zullen daarom de provincie contacteren om te zien of dit zo is en u hierover in toekomst verder informeren).  Dat het stadsbestuur al beslist heeft om van het Stadspark een “hedendaags” park te maken (met behoud van wat “historische elementen”) was duidelijk op een focus vergadering die plaatsvond op 1 december (zie link in linker column, plannen Stadsbestuur). En dat plan is ook duidelijk wanneer het stadsbestuur stelt dat men van het klassieke, historische Stadspark, dat eigenlijk een beschermd monument zou moeten zijn, een “open” park wil maken, waarbij “open” op minder bomen zoals in het Sportpark Spoor Noord schijnt te slaan.  In het Nieuwsblad (8/11/08 stond te lezen:

“‘Het [Stadspark] moet opener worden’, zegt schepen Ludo Van Campenhout (Open VLD). En het mag groter worden.”

Er wordt wel geschermd met uitspraken dat er “historische elementen” zullen behouden blijven, maar een historisch park dat tegen een kostenplaatje van 2,5 miljoen euro door een “topontwerper” tot hedendaags park wordt omgestyled, wordt fundamenteel aangetast, en mogelijk “wegvernieuwd” (model Astridplein). 
Vers van de pers. Een Antwerpenaar reageert:

“Tijdens de opening van het park Spoor Noord was ik echt blij en trots op wat het Antwerpse stadsbestuur (samen met zovele anderen) had verwezenlijkt. Een mooi en modern park waar eens ijzer en olie en diesel de hoofdtoon waren. Maar nu… ben ik ontzettend teleurgesteld in datzelfde stadsbestuur!! Na het eerste slechte nieuws over de nieuwe bestemming van het Steen (kinderbinnenspeeltuin!!) komt dat deze jobstijding. Nou wordt het echt te gortig. Mijn vraag is dan ook; “Moet nou echt alles kapot of weg dat enerlei waarde heeft?”. Zelf woon ik niet in de binnenstad, maar toch vind ik dat bijna elke Antwerpenaar, dichtbij of ver af, steun moet geven aan allen die deze “modernisering” willen tegengaan. Mijn steun hebt u alvast!! Tot 4 januari in ons mooie, historische stadspark!!” (Eddy Goens, commentaar, 31/12/08
 

WAT KAN U DOEN OM HET HISTORISCHE STADSPARK TE REDDEN?

Vul de internet bevraging van het stadsbestuur hierboven.
Het Stadspark is momenteel geen beschermd monument, enkel de ijzeren hangbrug. Bedoeling is het stadsbestuur te sensibiliseren over de cultuurhistorische en botanische waarde van dit unieke park en voor meer inspraak te pleiten bij ingrijpende beslissingen die het Antwerps cultureel erfgoed betreffen. Wij zien het niet zitten dat het stadsbestuur 2,5 miljoen euro wil uitgeven om Antwerps cultureel erfgoed ingrijpend te veranderen door dit historisch park tot een “hedendaags” park om te stylen. Kom daarom vooral uw steun betuigen voor het mooie historische Stadspark op 4 januari. Want het stad en het Stadspark zijn van iedereen.
Het stadsbestuur zelf organizeert 3 infostanden om naar de mening van Antwerpenaars te vragen. Bezoek daarom op volgende dagen de info boxen en geef het stadsbestuur uw mening:
-Infostanden van het stadsbestuur in het Stadspark: wo, 7/1, van 12-16 uur, en za, 10/1, van 10-15 uur;
-babbelbox tijdens de nieuwjaarsdrink op de Gote Markt, zo 11/1, van 11-14 uur.
Wij zijn niet tegen stadsvernieuwing op zich, wel tegen het nodeloos “wegvernieuwen” van Antwerps cultureel erfgoed. Vanzelfsprekend wensen wij dat het Stadspark opgeknapt en gerestaureerd wordt, maar dat is iets heel anders dan een historisch park laten herontwerpen.

Vraag om echte inspraak voorafgaande aan beslissingen van  het stadsbestuur die ons Antwerps cultureel erfgoed betreffen.  In reactie op de bezwaren geuit door het beschermcomité in Gazet van Antwerpen en elders, reageert het stadsbestuur  in De Nieuwe Gazet/HLN van 24/12 met de uitspraak: 
“Om tegen iets te zijn, moet er iets beslist zijn. En voorlopig is dat niet het geval. Iedereen zal zijn zegje kunnen doen” (De Nieuwe Gazet/HLN, 24/12/2008
Dat is  merkwaardig, want op 7 november, 2008, “°besliste° het college” van schepenen, zo staat letterlijk te lezen in het college °besluit° van die datum (dat u in de colom hiernaast kan lezen),  “een ontwerper te zoeken voor de herinrichting van het Stadspark.”  Een historisch park dat eigenlijk als beschermd monument geclasseerd zou moeten zijn “herinrichten” en “heraanleggen” is wel degelijk een ingrijpende beslissing.  Bovendien °besliste° het college van schepenen die dag om maar liefst bijna 2,5 miljoen euro voor de nodeloze herinrichting van het historische Stadspark uit te geven en °besliste° het stadsbestuur dat het park “hedendaags” moet worden.  Nog anders gezegd: het college besliste niet die 2,5 miljoen euro uit te geven voor de restauratie van het historisch park en voor de aanleg van broodnodige nieuwe groene ruimtes elders in de  binnenstad.  Daarentegen besliste het college wel het geld  te besteden aan het “omvormen” van een historisch park tot een “hedendaags” park; dat, terwijl het Stadspark eigenlijk als cultureel erfgoed en beschermd monument geclasseerd zou moeten zijn.  Conclusie: het stadsbestuur besliste eenduidig het Stadspark niet als beschermd Antwerps cultureel erfgoed te beschouwen, laat staan te behandelen. En ondanks al deze beslissingen is het stadsbestuur er blijkbaar van overtuigd dat ze nog niets beslist hebben en dat ze echte inspraak geven aan de Antwerpse bevolking.

De media strijd over het Stadspark is begonnen

Op 22 december verscheen het eerste bericht over het beschermcomité in de pers, in de Gazet van Antwerpen, vergezeld van een opiniestukje door  een GVA journalist, waarin hij de leden van het beschermcomité en hun kring van sympathisanten als hopeloos ouderwetse, behoudsgezinde en “antimoderne” mensen voorstelt, die, met een “conservatie reflex,” “de stad afremmen” en in “een museum willen wonen.” Deze opinie is meer uitgesproken dan wat door het stadsbestuur wordt gezegd maar toch worden deze associaties al een beetje indirect gemaakt in het collegebesluit van het stadsbestuur van 7 november  wanneer gesuggereerd werd dat rustig wandelen in het park “oude behoeften” zijn. Gelukkig hadden we dit al lang zien aankomen en zijn we niet verbaasd over de manier waarop sommige GVA journalisten de mening van Antwerpenaars die kritiek hebben op bepaalde beslissingen van het stadsbestuur een “oudbollig” cachet willen geven.  Het artikel van de GVA journalist, dat u hieronder kan lezen, blijkt daarbij zelf een beetje “out of touch” met wat er op internationaal vlak, in wereldsteden als London, Patijs, New York of Berlijn, gebeurt om het cultureel erfgoed te beschermen en stadsvernieuwingen niet te laten gebeuren op kosten van belangrijk historisch erfgoed dat, zoals het Astridplein, nooit meer terugkomt, eens het verdwenen is. Ja, natuurlijk staan steden als London, Parijs, Berlijn en New York, die hun historische stadsparken koesteren en beschermen, bekend als hopeloos ouderwetse steden waar de inwoners en het stadsbestuur zijn blijven steken in de nostalgische oude doos. Een historisch park zoals Central Park in New York omstylen tot een “hedendaags park” (zoals het Antwerps stadsbestuur dat met het Stadspark wil doen) “is just not done” in New York. Ook niet in London. Of Parijs. Of Berlijn. Allemaal erg achtergebleven, achterhaalde steden, natuurlijk.

Het beschermcomité heeft een heel andere standpunt over wat conservatief en oudbollig is op het gebied van stadsontwikkeling: ouderwets is het slopen van belangrijk cultureel erfgoed, zoals dat in tal van Amerikaanse steden in de jaren 50 en 60 gebeurde. In de States weet men nu al lang beter en is het Central Park daarom ook al jaren beschermd monument. Modern is een verantwoorde visie van stadsontwikkeling waarin oud en nieuw naast elkaar en niet ten koste van elkaar bestaan, en waarin historisch en oud niet als “conservatief” of “oudbollig” worden afgedaan. Een verantwoorde visie van stadsontwikkeling begrijpt dat er een dialektiek bestaat tussen het verleden, heden en de toekomst. Zoals Wim Wenders al aantoonde in “Der Himmel ueber Berlin.” En als u goed kijkt in het Stadspark, ziet u daar, zoals in Berlijn, ook een engelachtige figuur staan.

Leest u zelf hier het standpunt van de GVA journalist, die ons – of all things – als “ouderwets” en “conservatief” probeert af te schilderen:

”

“Overdreven behoudsgezindheid remt stad af”

“Het Antwerpse Stadspark wordt het nieuwe strijdtoneel voor de bewoners die bezorgd zijn om het erfgoed en het stadsbestuur. Volgend jaar is het 14 hectare grote groene hart 140 jaar oud. Het stadsbestuur maakt 2,5 miljoen euro vrij voor de heraanleg van het park tegen 2012. Het historische park zou worden omgevormd tot een hedendaags park met meer sporttereinen.

Dit laatste doet bij enkelen de nekharen rechtstaan. Ze verenigden zich in het comité ’Bescherm het Historisch Stadspark van Antwerpen’ met duidelijke eisen. Het park dient om zijn cultuurhistorische, esthetische en botanische waarde te worden beschermd. Extra sportinfrastructuur wordt van de hand gewezen. Er mogen geen bomen worden gerooid om de veiligheid te verhogen. Het comité pleit voor hekken en een sluitingsuur. Het park moet een familiepark blijven.

Ik begrijp deze conservatieve reflex. Verandering maakt je onzeker. Deze gevoelens spelen ook mee bij ingrepen in het Antwerpse straatbeeld. Zo mis ik de krantenkiosken op de Leien. Ik herinner mij hoe een hand mij een snoepje toereikte van tussen de kranten en de tijdschriften in het gietijzeren torentje. Ondanks het protest verdwenen de Koninklijke Stapelhuizen aan de Noorderplaats. Het scheelde niet veel of mensen hadden de noodbrug aan de Leien bezet om hem te beschermen.

Aan het Internationaal Zeemanshuis is de strijd voor het behoud nog volop bezig. Alleen dreigen de actievoerders het pleit te verliezen. Enkele maanden geleden besliste de Raad van State dat het gebouw mag worden gesloopt. Het Zeemanshuis maakt plaats voor nieuwbouwwoningen, een theaterzaal en een maritiem hotel.

Ik begrijp echt wel de bekommernis van al die mensen die opkomen voor het Antwerpse erfgoed. Wie zijn verleden vergeet, vergeet niet alleen wie hij vandaag is, maar ook wie hij wil worden. Bovendien hangen aan sommige gebouwen of plekken belangrijke gebeurtenissen, personen of herinneringen vast. Maar als we deze maatstaf hanteren, dan mag er geen enkele steen meer worden omgedraaid in Antwerpen. Moeten we dan ook het bloemperk beschermen waarin mogelijk dEUS-zanger Tom Barman ooit eens plaste? Beschermen we een café omdat het ooit werd uitgebaat door de ouders van een Antwerpse schepen?

Het verbaast mij hoe conservatief sommige Antwerpenaars zijn rond stadsontwikkeling. Hoe zeer ik ook word overvallen door nostalgische gevoelens bij foto’s uit de oude doos, toch ben ik blij dat sommige gebouwen plaats maakten voor nieuwe monumenten. Ik wil niet in een museum wonen. Geef mij een metropool die geen schrik heeft van vernieuwing.

Voor sommige stadsgenoten gaat het blijkbaar allemaal te snel. Door op de rem te staan, winnen we tijd om na te denken. Ook de politici kunnen dan even stilstaan bij hun beleidskeuzes. Sommige beleidsvoerders laten zich wel eens leiden door hun ambitie om een voetafdruk achter te laten in de geschiedenis. De meest zichtbare manier is bijvoorbeeld de bouw van een voetbalstadion of de aanleg van een park. Het is een menselijke reflex, maar niet steeds het meest maatschappelijk wenselijke. Een goed publiek debat brengt dan snel de echte agenda van het beleid aan de oppervlakte.

Maar op het einde van de dag moeten we de overdreven behoudsgezindheid en de persoonlijke ambities opzij zetten. Anders geraken we met deze stad niet vooruit.”

door Sascha VAN WIELE, Gazet van Antwerpen, 22 december 2008

Daarnaast is er ook een internetbevraging van Gazet van Antwerpen.

°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°

 

DE NIEUWE GAZET/ HET LAATSTE NIEUWS, woensdag 24 en donderdag 25 december, 2008, p. 21

“HERAANLEG STADSPARK IS NIET NODIG”

door Kirsten Mertes

 “Tegen 2010 moet het Antwerpse Stadspark in een nieuw jasje steken. Het stadsbestuur maakt 2,5 miljoen euro vrij voor dit project. Het beschermcomité ‘Bescherm het historisch Stadspark Antwerpen’ vreest dat die vernieuwing ten koste zal gaan van het historisch karakter van het park.

“Het park hoeft helemaal niet heraangelegd te worden. Wij zien het park als een kunstwerk dat architect Keilig in 1869 ontworp. Het historisch karakter van de site mag dan ook niet verloren gaan”, zegt Bea Hanssen, oprichtster van het comité dat deel uitmaakt van Antwerpen in Actie.

Het stadsbestuur wil het park aanpassen aan de hedendaagse behoeften van de Antwerpenaar. “Allemaal goed en wel, maar je gaat toch ook de kathedraal niet ombouwen omdat de behoeften veranderd zijn? Bovendien voldoet het park volgens ons wél aan de noden van de hedendaagse parkbezoeker. Zo is er sportinfrastructuur aanwezig voor de actieve gebruiker.”

“Bovendien vinden we 2,5 miljoen euro een bom geld. Met dat geld zal de stad een toparchitect aanstellen. Net zoals gebeurde voor de heraanleg van het Astridplein. Ook daar is het 19e eeuwse karakter helemaal verloren gegaan omdat de architect zijn stempel op het project wilde drukken. Het Stadspark is zo’n geliefde plek voor vele Antwerpenaren. De stad zou het geld beter investeren in een degelijke onderhoudsbeurt en in nieuwe parken in de stad”, legt ze uit.

“De collegebesluiten spreken tevens van een open park. We vrezen dat er bomen zullen verdwijnen. Het stadsbestuur lijkt niet te beseffen hoe waardevol het park is”, meent Hanssen. “We pleiten dan ook voor meer dialoog. We zijn absoluut niet tegen stadsvernieuwing of meer sportruimte. Maar dat mag niet ten koste van een belangrijke culturele site zijn.”

Christian Ketele van wijkvereniging Klein Antwerpen nuanceert: “Wij zijn al drie jaar bezig met enkele belangrijke veranderingen in het park. We willen zo snel mogelijk een volwaardige cafétaria en vernieuwd sanitair. Wij vrezen echter geen drastische ingrepen door het stadsbestuur.”

“Om tegen iets te zijn, moet er iets beslist zijn. En voorlopig is dat niet het geval. Iedereen zal zijn zegje kunnen doen”, besluit Paul De Wit, kabinetschef van schepen voor Stadsontwikkeling Ludo Van Campenhout.”

Naar aanleiding van de 140ste verjaardag van het park organiseert het comité op 4 januari een SOS Red het Stadspark Feest. Meer info: http://www.beschermstadsparkvanantwerpen.wordpress.com KML